’s Winters vormen de Italiaanse Dolomieten een winterwonderland, de rest van het jaar is het er een paradijs voor wandelaars. Vooral boven de boomgrens is de schoonheid van dit werelderfgoed overweldigend. 

Tekst en beeld: Daan Vermeer

 

Dat de Dolomieten vol met kleur zitten, komt door hun mineralen. De drieduizenders vormden ooit een eilandengroep, te midden van lagunes en zeeën. Die voormalige lagunes met sponzen en koralen zorgen nu voor indrukwekkende bergwanden die hoog boven de valleien uittorenen. Zo staat de puntige Civetta als een kilometerslange muur in het landschap en lijkt de Pelmo, met wat fantasie, op een troon. Het hele berggebied van zo’n 300 vierkante kilometer, dat in de Noord-Italiaanse regio’s Veneto, Trentino-Zuid-Tirol en Friuli-Venezia Giulia ligt, is zó bijzonder en ongeëvenaard dat Unesco het in 2009 erkende als natuurlijk werelderfgoed.

De schoonheid van het erfgoed is vooral boven de boomgrens overweldigend; gelukkig zijn er diverse kabelbanen die helpen om daar te komen. Zo brengt een lift wandelaars in een mum van tijd vanuit Arabba, een van de bergdorpen in de regio, naar het startpunt van het Viel del pan. Dit voormalige smokkelaarspad begint op 2500 meter en kronkelt over
een groene bergkam bergafwaarts. De met eeuwige sneeuw bedekte Marmolada zorgt voor ongeëvenaarde uitzichten. Halverwege de route biedt het terras van een berghut uitzicht op de gletsjer van deze alpenreus en op het opaalblauwe stuwmeer in het dal.

Koningin van de Dolomieten

Een nog wat avontuurlijker wandeling, die twee dagen in beslag neemt, begint boven het dorp Val di Fassa, dat op een uur rijden van Arabba ligt. Ook hier zijn gondels te vinden; deze brengen wandelaars naar een hoogte van zo’n 2000 meter waar jeneverbesstruiken, alpendennen, dwergdennen en lariksen wachten. Binnen afzienbare tijd doemen vervolgens de reuzen van de regio op, zoals de Antermoia en de al eerdergenoemde Marmolada, de koningin van de Dolomieten.

Bij de boomgrens houden de bomen, koeien en veel wandelaars het meestal voor gezien. Het wandelpad slingert echter onvermoeibaar door, slechts omgeven door keien en tere edelweiss. Flink wat hoogtemeters verderop huist een berghut, met terras en uitzicht over de vallei. Een groep spitse torens die de hemel lijken te raken, de Torri del Vajolet, overschaduwt dit lunchadresje en kondigt de volgende etappe van de wandeling aan. Het is de kuitenknager van dit wandelgebied, want zelfs mos en gras krijgen geen voet aan de grond op de Passo Antermoia. Maar de bergpas beloont direct, want het zicht reikt tot voorbij het merendeel van de omliggende bergtoppen. Bovendien verschijnen er weer twee alpenreuzen aan de horizon: de Zwitserse Piz Bernina en de Italiaanse Ortler. Bij het bereiken van de top van de pas, op 2800 meter hoogte, overheerst vooral het gevoel van de eigen nietigheid.

Met bescheiden trots

Aan de andere kant van de pas moeten de gewonnen hoogtemeters weer ingeleverd worden. Tijdens de afdaling in de uitdijende schaduw van de reus lonkt de geur van een houtkachel, afkomstig van Rifugio Antermoia. Tot in juni omringen ijsbrokken en sneeuwvlaktes deze berghut, en geven een goed idee van het witte wonderland dat hier in de winter zegeviert.

Boven de eettafels in de rifugio hangen vergeelde foto’s waarop de waard op een achtduizender in de Himalaya staat. Dat was in 1986. Nu loopt hij met borden gebakken aardappelen en spaghetti door de eetzaal. De geuren uit de keuken worden vermengd met die van de houtkachel en de ongewassen lichamen. Het typeert de sfeer in de hut waar alpinisten, ongezouten en met bescheiden trots, spannende verhalen met elkaar delen.

Pal voor de berghut ligt de Mantal, een afgevlakte berg waarop dagelijks de eerste zonnestralen vallen. Een wandeling van luttele minuten leidt naar een vlakte vanwaar het schouwspel eersterangs te volgen is. Eerst kleurt de hemel van gitzwart tot oranje, terwijl de valleien beneden nog in het duister gehuld zijn. Langzaam wordt het lichter, al blijft het fris totdat de zon boven het Stellamassief uitkomt. De eerste stralen verwarmen voorhoofd en wangen. Enkele tellen later kleuren de alpenweides, gletsjers en grillige punten. Waar je ook kijkt, auto’s en gebouwen laten zich hier niet zien. Hier regeren rust en ruimte.

Een stenen rivier leidt de weg terug naar de bewoonde wereld. Krekels tsjirpen, paardenbloemen sieren de weides en bergzwaluwen scheren langs de rotswanden. Via heuvels vol uitgegraven tunnels – met dank aan de marmotten – met op de achtergrond het geklingel van koebellen eindigt de tocht een paar uur later in het dal van de Duronvallei en uiteindelijk op de Sasso Piatto. Ook daar draaien de kabelbanen overuren, maar geen wandelaar die erover peinst de dennenbomen te ontstijgen. En gelukkig maar, want zo blijven die zonsopkomsten boven een eenzame aangelegenheid.

Wandelvakanties Dolomieten

Speciaal voor Arts en Auto-lezers die meerdere dagen achtereen willen wandelen, biedt SNP Natuurreizen een exclusieve korting van € 50,- p.p. op twee individuele Dolomieten-wandelvakanties (o.b.v. eigen vervoer) bij vertrek vanaf half augustus.

De eerste betreft een 8-daagse tocht vanaf de Plätzwiese dwars door het Dolomieten-massief naar St. Vigilio. U overnacht in schitterend gelegen, sfeervolle berghutten op meerpersoonskamers of in een privékamer. Bagagevervoer is mogelijk; de wandelingen zijn pittig maar niet bijzonder lang of zwaar en voeren over goede paden. Prijs: 8 dagen vanaf € 685,- p.p. bij minimaal 2 personen. snp.nl

De tweede wandelvakantie voert u hoog boven het sfeervolle stadje Merano over de Merano Höhenweg. Al wandelend kijkt u van grote hoogte neer op dorpen en burchten en het mozaïek van wijn- en appelboomgaarden. U overnacht op bijzondere plekken in hotels, pensions en een agriturismo. Prijs: 7 dagen vanaf € 545,- p.p. bij minimaal 2 personen.

Vergeet u bij boeking niet aan te geven dat u gebruikmaakt van de Arts en Auto-korting.

Let op: de € 50,- p.p. lezerskorting geldt alléén bij vertrek vanaf half augustus.