Chocoladevla

De herinnering aan haar oud-patiënt Jos, doet Dyonne Broers altijd weer glimlachen.

Als tandarts werkte ik in een instelling voor mensen met een verstandelijke beperking. Een van mijn patiënten was de 54-jarige Jos. Hij had een matige verstandelijke beperking, een tandartsfobie en een slecht gebit. Al zijn tanden en kiezen moesten verwijderd worden. Aanvankelijk wilde Jos dit niet, omdat hij de behandeling eng vond.

Na gesprekken met zijn broer en hem besloten we een immediaat-gebitsprothese te maken en alle gebitselementen onder algehele anesthesie te verwijderen. Om dit in etappes met lokale anesthesie te doen, was voor Jos te belastend. De extracties zouden daarom door mij in een ziekenhuis worden uitgevoerd.

Vooraf maakte ik de gebitsprothese. Ook dat vond hij spannend. Ik besteedde veel tijd aan het opbouwen van een vertrouwensband. Bijna dagelijks kwam hij voorzichtig langs onze praktijkruimte lopen, wierp een snelle blik naar binnen en liep weer weg. Na veel gesprekjes met hem op de gang, en later in de praktijk, nam zijn angst af. Uiteindelijk lukte het de prothese te maken.

‘Vervolgens bleef de wc-deur op slot’

Op de dag van de behandeling begroette ik hem op de OK. Hij keek verschrikt naar me. ‘Jij bent Dyonne niet!’ riep hij. Ik kleedde me weer om, zodat hij me in mijn gewone kleding en zonder OK-muts makkelijker herkende. Daarna, toen ik weer in OK-kleding was, riep hij: ‘Jij moet naar huis. Jij werkt hier niet!’ Hij zei dat hij nog even naar de wc moest voordat hij behandeld werd. Dat mocht.

Vervolgens bleef de deur op slot. Door de deur riep hij dat hij er niet af kwam, tot ik naar huis ging. Na lang onderhandelen, door de wc-deur heen, kwam hij ervan af. Hij werd onder algehele anesthesie gebracht, de extracties werden uitgevoerd en de prothese geplaatst.

Na de behandeling kwam Jos voor nazorg bij me. De behandeling had flinke indruk op hem gemaakt. De wondgenezing verliep goed. In de tandartspraktijk liet ik hem oefenen met het eten met zijn prothese. Het ging hem goed af.

‘Ik trof hem overdag in bed, omringd door stripboeken’

Na een paar weken besloot ik naar zijn woning op het instellingsterrein te gaan. Hij had me al eerder gevraagd of ik zijn kamer wilde bekijken. Dit leek me een goede gelegenheid. Ik trof hem overdag, in zijn pyjama, in bed. Omringd door stripboeken, met naast zich een flinke kom chocoladevla. De tv stond aan. Hij had het enorm naar zijn zin. Vrolijk begroette hij me.

Toen ik zijn begeleider na afloop sprak, zei deze dat Jos had gezegd dat hij van mij een paar weken alleen chocoladevla mocht eten, dat hij niet mocht werken en in bed moest blijven. Ik gunde dit Jos en heb het maar zo gelaten. En tegen de begeleider gezegd dat hij de week erna wel weer uit bed kon komen.