Ggz voor LHBTI+’ers

Sinds Kaleidos haar deuren afgelopen oktober opende in hartje Amsterdam, groeit de ggz-instelling voor LHBTI+’ers explosief.

Naast haar werk op de genderpoli van VUmc, had GZ-psycholoog Lin van der Donk (40) een eigen praktijk. “Zo’n 90 procent van mijn cliënten was LHBTI+ en kwam bij mij omdat ze me als LHBTI+-sensitieve behandelaar op rozehulpverlening.nl hadden gevonden. Vaak hadden ze dan al allerlei omwegen in de ggz gemaakt, omdat ze zich on­vol­doen­de begrepen of geaccepteerd voelden.”

Dat bracht Van der Donk op het idee om een gespecialiseerde ggz-instelling voor LHBTI+’ers te beginnen. In psychiaters Elise Nelis (niet op de foto) en Tim van de Grift vond ze twee compagnons. Alle drie zijn ze ook seksuoloog. “Elise ken ik van de seksuologieopleiding, Tim van de genderpoli, waar hij is gepromoveerd. En hij heeft een MBA gedaan; zijn zakelijk instinct hadden we echt nodig.”

Van de Grift, net als Van der Donk ook behorend tot de LHBTI+-gemeenschap, moet lachen als hij dit hoort. Door zijn onderzoek en ervaring in de genderzorg wist hij hoeveel vraag er naar deze zorg is. En ondanks dat hij nog maar net psychiater was, zag hij dit avontuur als een kans: “Er wordt vaak gedaan alsof de structuur van de zorg iets is wat anderen voor je bepalen. Maar als je gaat ondernemen, hoef je niet lijdzaam toe te zien, dan kun je eigenaarschap nemen. Doen waar jij in gelooft.”

Gecontracteerde zorg

Het duurde twee jaar om van het concept-businessplan tot de opening van Kaleidos (verwijzing naar caleidoscoop) te komen. Ze overtuigden een bank een pand in het centrum van Amsterdam te financieren, maar voor 2023 kregen zij bij de meeste zorgverzekeraars nog nul op het rekest. “Echt heel spijtig”, zegt Van der Donk. “Juist omdat LBHTI+’ers vaak maatschappelijk niet zo’n sterke positie hebben, is het belangrijk om gecontracteerde zorg te leveren.”

Dat een aantal cliënten zelf voor de kosten opdraait, weerhoudt ze meestal niet van de gang naar Kaleidos. Een maand na de opening zijn er honderdvijftig mensen in zorg en staat een zelfde aantal op de wachtlijst. En de zorgvraag neemt toe, nu het voor 2024 wel is gelukt met alle zorgverzekeraars contracten af te sluiten. Er werken nu acht mensen. Dit jaar worden dat er zeker vijftien. “Het is voor ons geen probleem om aan personeel te komen. We krijgen wekelijks meerdere open sollicitaties, vaak van behandelaren die zelf LHBTI+ zijn.”

Persoonlijk

Maar de oprichters willen wel op een ‘verantwoorde manier’ groeien. “We willen het persoonlijke en de korte lijnen behouden”, zegt Van de Grift, die erkent dat dit kan betekenen dat ze op pauze moeten drukken. “Of we moeten met de verzekeraars in gesprek om de capaciteit verder op te schalen”, vervolgt Van der Donk. “Maar we hebben hier elf behandelkamers, dus daar zit een limiet aan.”

En een tweede locatie? “Dat vind ik op termijn geen gek idee. Maar eerst moeten we zorgen dat dit een financieel gezonde instelling wordt, met een duidelijke positionering.” Van de Grift over dat laatste: “Nu zien we niet alleen mensen met specifieke LBHTI+-gerelateerde problemen, maar ook LBHTI+-personen met meer algemene psychische problemen, die elders een negatieve ervaring hebben gehad of zich graag willen herkennen in een behandelaar. Die eerste groep hoort echt bij Kaleidos. Die tweede zou idealiter, uiteindelijk, terugkeren naar de reguliere ggz. Of nog beter: als algeme­ne instellingen wat LHBTI+-sensitiever worden, is Kaleidos voor die mensen misschien helemaal niet nodig.”