‘Het is nú tijd voor actie’
Het Roer Moet Om heeft zich van actiecomité van huisartsen ontwikkeld tot een brede en krachtige beweging van zorgprofessionals. Doel: het schrappen van onnodige regels. De denktank van HRMO en VvAA presenteert eind dit jaar de eerste resultaten.
Tekst: Dolf Weverink | Beeld: Tamar Smit
Wat is een goed moment om de administratieve lastendruk in de zorg aan te pakken? Wie het speelveld van dit moment bekijkt, kan maar één conclusie trekken. Het beste moment om de administratieve lasten in de zorg aan te pakken is: nu. De nood is hoog, alle seinen staan op groen. De minister zegt: “Ga aan de slag, gooi alles uit het raam en begin opnieuw.” De politiek schaart zich achter de initiatieven. Zorgprofessionals hebben schoon genoeg van de uren die zij besteden aan vinkjes zetten, schermen invullen en van protocollen en audits. Uren die hen afleiden van waar het allemaal om gaat: de patiënt de beste zorg bieden.
En de zorgverzekeraars? Die presenteerden ruim een jaar geleden de eerste resultaten van het traject ‘Vermindering administratieve lasten in de eerstelijnszorg’. Petra van Holst, algemeen directeur van Zorgverzekeraars Neder- land, schetste een betere toekomst: “Door minder administratieve lasten kan een zorgverlener meer tijd aan de patiënt besteden én prettiger werken.”
VvAA-leden die reageerden op de oproep in Arts en Auto ervaringen te delen, schetsen in hun mails een werkelijkheid die aanmerkelijk weerbarstiger is dan de intenties van de zorgverzekeraars, die op minderlastenmeerzorg.nl de vorderingen in kaart brengen.
‘Vertrouwen is het sleutelwoord bij het terugdringen van onnodige administratieve lasten in de eerste lijn. Meer vertrouwen maakt dat we met minder regels toekunnen’, klinkt het hoopvol uit de mond van de zorgverzekeraars. Ook de politiek laat soortgelijke geluiden horen.
Ingrijpen
Het Amsterdamse Theater Carré was in januari van dit jaar het podium voor het Nationaal Debat Politieke Keuzes in de Zorg. Een initiatief van Het Roer Moet Om (HRMO), het Platform Nieuwe Zorg en VvAA. Een van de initiatiefnemers van HRMO is huisarts Peter de Groof. Hij vat de aanleiding en de noodzaak van de actie kernachtig samen: “In de zorg werken uitstekend opgeleide professionals. Slimme, betrokken mensen. Als ze werk moeten doen dat niet zinnig is en niet bijdraagt aan kwaliteit voor de patiënt, dan moet je ingrijpen: schrappen wat niet bijdraagt aan betere zorg en op een simpele manier verbeteringen aanbrengen. Het is de hoogste tijd om met alle betrokken partijen vast te stellen welke regels en procedures overbodig zijn en welke echt nodig zijn voor een goede gezondheidszorg.”
Schrappen wat niet bijdraagt aan betere zorg en op een simpele manier verbeteringen aanbrengen
De Groof en collega-huisartsen Toosje Valkenburg en Bart Neijman pleitten eerder met succes voor minder bureaucratie en een betere onderhandelingspositie tegenover zorgverzekeraars. Hun Manifest van de Bezorgde Huisarts werd in 2015 door 7.800 van de 11.000 huisartsen ondertekend en resulteerde in de mogelijkheid voor huisartsen om regionaal afspraken te maken met zorgverzekeraars. De marktwerking voor huisartsen afschaffen, zoals HRMO en de huisartsenvereniging LHV eisten, was voor minister Schippers in 2015 een brug te ver. Voor het terugdringen van onnodige administratieve druk was de minister wel te vinden, een standpunt dat ze nog steeds huldigt en dat niets aan relevantie heeft ingeboet.
Terug naar Theater Carré. De line-up voor het debat was indrukwekkend: fractieleiders en zorgspecialisten van CDA, ChristenUnie, D66, GroenLinks, 50Plus, PvdA, SGP, SP en VVD hadden zich gemeld aan de Amstel. SGP-voorman Kees van der Staaij stelde een Schrapwet voor, maar nieuwe wetgeving ontwikkelen, kost tijd. Versnelling is wenselijk. De zorgbrede Denktank (Ont)regel de zorg, ingesteld door HRMO en VvAA, helpt daarbij en gaat de (overbodige) regels inventariseren en met concrete voorstellen komen.
Hoe groot is de administratieve lastendruk eigenlijk? Vaststaat dat de aantallen regels, protocollen en administratieve handelingen in de afgelopen jaren een indrukwekkende groei hebben beleefd. Zorgverleners zijn tot 30 procent meer tijd kwijt aan administratie, melden ze. Dat werkt demotiverend en beperkt de tijd die beschikbaar is voor waar het echt om draait: zorg voor de patiënt. Het is de optelsom van politieke keuzes, wetgeving, regels van zorgverzekeraars, protocollen en normen van eigen beroepsverenigingen en van toezichthouders die hebben geleid tot een disbalans. De Denktank (Ont)regel de zorg onderzoekt hoe groot die druk feitelijk is.
De negen denktankers zijn inmiddels gestart met hun opgave. Die luidt: een antwoord vinden op de vragen ‘hoeveel tijd zijn zorgverleners precies kwijt aan administratie’, ‘welke impact heeft dat op de tijd en op de werkmotivatie van zorgverleners’ en ‘welke mogelijkheden zijn er om de administratiedruk te verminderen’. De jonge (pas afgestudeerde) denkers en doeners zijn geselecteerd uit de talenten die reageerden op de advertentie ‘Gezocht [Ont]regelaars’. Over vier maanden presenteren de leden van de denktank hun resultaten. Dan is het aan de zorgprofessionals, toezichthouders, zorgverzekeraars en politici om de resultaten en aanbevelingen van de denktank zodanig te vertalen naar de zorgpraktijk dat de aandacht voor de patiënt en de professionaliteit van de zorgverleners het weer winnen van regels, protocollen en administratie.
Horendol
Hoe heeft het zo ver kunnen komen? Dat vraag je je af na lezing van alle reacties van VvAA-leden. Zorgprofessionals worden horendol van de eindeloze aantallen schermen, vinkjes, protocollen, doorverwijzingen, formulieren en andere administratieve lasten. Bezielde zorgprofessionals brengen hun lunchpauzes, avonden en andere vrije tijd door achter hun computer om te voldoen aan de eisen die het zorgsysteem stelt. Eisen die vaak als volkomen onnodig worden ervaren en die de professionaliteit en motivatie aantasten. Sommige zorgprofessionals gooien de handdoek in de ring, anderen zeggen hun contracten met zorgverzekeraars op, weer anderen vinken door, hopend op betere tijden, blij met het initiatief van HRMO.
Zorgprofessionals worden horendol van de eindeloze aantallen schermen, vinkjes, protocollen, doorverwijzingen, formulieren en andere administratieve lasten
Hoe ingrijpend en ook gelaagd de administratieve lastendruk is, illustreert oud-fysiotherapeut en praktijkadviseur Irma Woudenberg met het voorbeeld van de Pluspraktijk fysiotherapie. Een predicaat dat een praktijk verwerft wanneer de werkzame fysiotherapeuten zich specialiseren, tevredenheidsonderzoek doen en een standaardprocedure hanteren voor het vastleggen en in kaart brengen van klachten en het aantal behandelingen. Daarnaast zijn er nog eisen met betrekking tot wachttijden en bereikbaarheid. Een aantrekkelijk perspectief, zeker in het licht van de wens van Achmea om 80 procent van de fysiotherapiezorg met 20 procent van de praktijken uit te voeren. Maar wel een keuze die vraagt om een stevige investering van tijd en geld in opleiding en die resulteert in minder behandeltijd voor de patiënt door de grote hoeveelheid gegevens die de fysiotherapeut moet invoeren. Bovendien groeit de vergoeding niet mee.
Administratiemaffia
Ook in ziekenhuizen kijken dokters noodgedwongen meer naar hun schermen dan naar hun patiënten. Omwille van de patiëntveiligheid zijn nu 15 kliks in het EVS (elektronisch voorschrijfsysteem) nodig voordat er een recept is. Wanneer daar de administratie voor de DBC’s en andere systemen (een lid noemt Surpass, WGBO, complicatieregistratie) bij opgeteld wordt, blijft er alweer minder tijd over voor de patiënt. ‘Administratie- maffia’, verzucht een arts.
Tandartsen krijgen te maken met de verplichting om ook hun techniekkosten te publiceren. Dat kan voor een frameprothese oplopen tot een lijst met 80 verschillende bedragen en ruim 300 verschillende tarieven, afhankelijk van welk laboratorium ingeschakeld wordt.
Over een paar maanden ligt de feitelijke onderbouwing van de zorgbrede klacht dat de administratieve lasten ten koste gaan van de tijd voor de patiënt en de motivatie van zorgprofessionals op tafel. Een basis om mee aan de slag te gaan en de zorg duurzaam te (ont)regelen.
1 reactie
De adminstratie arts en patient contacten zouden beperkt dienen te worden met het registreren van alle patient arts betrokken activiteiten die in de computer gaan van de regionale huisarts huisatsenlab en specialist ziekenhuis lab in een totaal nieuw systeem van BIG geregistreerde arts-patient in een regionaal transparant DBC systeem waarbij de ziektekosten verzekeraar administraties (zonder BIG) geen plaats krijgen. Vanuit dat regionale ICT DBC kunnen alle relevante niet arts-klinisch gegevens gextraheerd worden voor ziektekostenverzekeraars en beleidsmakers inclusief politici.
De verbinding tussen huisarts+lab en specialist+ziekenhuislanb wordt opgevuld door kaderartsen. Paramedici, diëtisten etc etc zoals verpleegkundigen hebben geen toegang tot het regionale ICT DBC net rondom een academisch medisch centrum (UMC), want we hebben absoluut in onze moderne flexibele maatschappij nu eenmaal veel meer artsen nodig voor directe persoonsgebonden preventie, diagnosen en behandeling van ziekten en psychsomatologie van den gehelen MENS. Dit is een absolute voorwaarde om een hoge kwaliteit van De Geneeskunde en Geneeskunst te kunnen bewaken.
Dus vernieuwen met een totaal nieuw en sterk vereenvoudigd regionaal transparant ICT DBC, waarin de arts-patient relatie belangen veilig en geborgen zijn voor BIG geregistreerde artsen (en paramedici daarin geen toegang hebben doodeenvoudig omdat ze geen arts zijn. dan wordt de patient verantwoordelijk gesteld dat alle gegevens van de patient ter beschikking zijn voor ordening en vooruitziend wetenschappelijk onderzoek, met andere woorden de patient tekent en gaat accoord met deze transparante arts-patienten relatie, waarin patienten alleen hun gegevens kunnen inzien opvragen en traceren.
De beroepsgroep artsen is eindverantwoordelijk voor de regionale ICT DBC en niet ze ziektenkostenverzekeraars: dus hun huidige tijdsverslindende ziekelijke, zinloze regeltjes administratie kan vervallen als de regioale ICT DBC goed is geregeld en ook niet de politici.
STICHTING WELZIJNSZOEG
ter bevordering van het spontaan gezonde leven, het behoud van gezondheid, een gezonde geest in een ziek lichaam, menswaardig heengaan en respect voor de natuurlijke dood.
Umwertung aller Weten ist die Grundlage der Kreativitat.
Johan Gurherz, Berlin
Prof Dr JJ Michiels
26 augustus 2017 / 08:53