Integrale bekostiging 2.0
Sinds begin dit jaar worden via een integraal tarief de kosten van ziekenhuisbehandelingen vergoed. Vrijgevestigd medisch specialisten hebben zich organisatorisch voorbereid op deze nieuwe bekostigingssystematiek, maar moeten zich nu gaan buigen over de inhoud van hun werk.
Tekst: Andrea Linschoten
Vrijgevestigd medisch specialisten waren de afgelopen anderhalf jaar in het kader van integrale bekostiging druk met het opnieuw vorm-geven van hun werk. Lag de focus eerst op de juridische en fiscale aspecten (zelfstandig ondernemen versus loondienst, vormgeven van het medisch-specialistisch bedrijf), nu is het tijd voor de volgende stap: met elkaar nadenken over de inhoud, de zorg zelf.
Hierbij is een aantal zaken van belang, stelt Janko de Jonge, partner bij de adviesgroep Consultants voor de Gezondheidszorg van VvAA. “Het is zaak dat medisch-specialistische bedrijven samen met de raad van bestuur in een ziekenhuis een integraal plan opstellen over de te bieden zorg.” Nu de structuren voor de medisch specialisten duidelijk zijn en de Belastingdienst zowel de coöperaties als stafmaatschappen fiscaal heeft goedgekeurd, kunnen zorgprofessionals zich buigen over de inhoud van hun werk. Nadenken over de zorg die zij willen bieden, hoe ze kunnen inspelen op veranderingen in de maatschappij en de veranderende rol van de patiënt en hoe ze de zorg kunnen vormgeven als ze uitgaan van de patiënt in plaats van de organisatie.
VvAA ondersteunt medisch specialisten op diverse manieren bij het inhoudelijk en operationeel vormgeven van het medisch-specialistisch bedrijf (MSB). Zo is in samenwerking met de Federatie van Medisch Specialisten een cursus ontwikkeld voor bestuurders van medisch-specialistische bedrijven, die o.a. ingaat op bedrijfsvoering, risicomanagement en strategieontwikkeling (21 mei en 10 juni). Daarnaast zijn er bij VvAA speciale regiehouders die op verschillend niveau (individueel, MSB, instelling) strategisch en tactisch advies kunnen geven. Zie vvaa.nl/advies/zakelijk/integrale-bekostiging.
Ook de VvAA Master of Business Administration (MBA) heeft MSB-bestuurders veel te bieden. Supply chain management, financieel management, marketing en bedrijfskunde komen in deze leergang uitgebreid aan bod. In september start een nieuwe lichting. Voor meer informatie, zie vvaa.nl/mba.
Risicomanagement
Een ander punt is de governance. Kan een raad van bestuur nog voldoen aan zijn wettelijke taak en de volledige verantwoording van de kwaliteit van zorg dragen? Of moet die verantwoording gedeeld met het medisch-specialistisch bedrijf (MSB)? De Jonge: “Als specialist moet je de verantwoording nemen voor je werk. Dat gaat over de zorg die je biedt, de inrichting van die zorg, de keuzes die je maakt samen met de patiënt.” Maar hoe laat je zien dat je die verantwoording oppakt? De Jonge stelt: “Belangrijk is dat je de risico’s in beeld brengt. Wat betreft patiëntveiligheid bijvoorbeeld en de bedrijfsrisico’s van het MSB.” Hiervoor zijn verschillende risicomanagement-programma’s ontwikkeld.
Ook voor wat betreft de bedrijfsmatige uitvoering komt er veel kijken. Zo moet het MSB het personeelsbeleid vormgeven en uitvoeren, moeten de administratieve processen op orde zijn en moeten alle risico’s afgedekt zijn (verzekeringen). En de vraag dringt zich op of de bedrijfsleider, naast zijn expertise als arts, genoeg managementkennis in huis heeft. “Ja, er komt heel wat af op de medisch specialisten”, zegt De Jonge. “Het kan zinvol zijn dat artsen zich gericht bijscholen voor hun taken als zorgmanager.”
In gesprek gaan
Naast de operationele processen blijft de inhoud van de zorg een primair aandachtspunt binnen het MSB. Volgens De Jonge is het belangrijk dat medisch specialisten daarbij ook nadenken over de veranderende zorg en hoe zij daar een rol in willen spelen: “Hoe organiseer je de zorg werkelijk rondom de patiënt? Artsen moeten over de muren heen gaan kijken, van hun eigen specialisme en van hun instelling. Netwerken bouwen met andere partijen, zoals huisartsen en verpleeghuizen. Hoe ga je om met substitutie naar de eerste lijn? Blijf niet hangen bij het operationeel regelen van alle zaken, hoe belangrijk ook, maar ga met elkaar in gesprek over de centrale vraag: ‘Hoe ga ik de gezondheidszorg in mijn MSB en in mijn ziekenhuis een plaats geven in een veranderend zorglandschap?’.”