Lex Swaan (1940 – 2019)

Op 23 september overleed op 78-jarige leeftijd Alexander ‘Lex’ Swaan, huisarts en clubarts bij voetbalclub AFC in Amsterdam. “Lex was toegankelijk voor patiënten van alle sociale klassen en herkomst.” 

Tekst: Wout de Bruijne Beeld: Abel Swaan

Lex Swaan werd geboren in 1940 in een Joods gezin in Den Haag. De jongen had osteomyelitis en daar was destijds geen antibiotica tegen. Dankzij goed werk van nonnen en artsen en hulp van mensen die het gezin lieten onderduiken, overleefde de peuter de oorlog. 

Swaan begon laat met studeren en deed er ook wat langer over. Hij studeerde af in 1979 in Amsterdam en begon toen aan z’n opleiding tot huisarts en tropenarts. Vier jaar later ging hij in Malawi werken. Hij was er tweeëneenhalf jaar, eerst in Blantyre en daarna als leidinggevende in het districtsziekenhuis in Thyolo. 

Terug in Nederland nam hij waar als huisarts en in 1987 nam hij de praktijk over van Helmut Levy in volkswijk De Pijp in Amsterdam. In 2013 verhuisde Swaan naar Medisch Centrum Roelof Hart in Amsterdam. Collega Miriam Husmann, eigenaar van één van de vier huisartsenpraktijken in het Roelof Hart:  “Lex was een charmante, humoristische en warme man die toegankelijk was voor zijn patiënten, van alle sociale klassen en herkomst. Hij was oprecht in hen geïnteresseerd en kende, als goed luisteraar, vaak hun levensgeschiedenissen.” 

‘Hij schond het vertrouwen nooit’

In de huisartspraktijk ging Swaan op zijn 77ste met pensioen. Studiegenoot en levenslange vriend Luc Ruers: “Hij kreeg meer tijd voor een van zijn grote passies: culturele stedenreizen. We hebben voor en na die tijd samen met onze vrouwen veel mooie tripjes gemaakt.”

Waar Lex Swaan niet mee wilde stoppen, was zijn werk als clubarts voor de Amsterdamse voetbalclub AFC. 

Fysiotherapeut Wim Crouwel, voorzitter van de Medische Commissie van AFC, benaderde Swaan rond 1996 toen de toenmalige clubarts vertrok. “Zijn zoon Abel voetbalde bij ons en Lex wilde het wel doen. Bijzonder dat hij een amateurvereniging op non-profitbasis wilde begeleiden en dan ook nog bij uit- en thuiswedstrijden en op de trainingsavonden. Maar we haalden wel iemand binnen die soms flink op zijn strepen kon gaan staan”, lacht Crouwel. “Hij wilde, misschien onder invloed van zijn vrouw die diëtiste en vroedvrouw was, dat er niet alleen kroketten en friet in de clubkantine lagen, er moest ook gezond eten zijn. Daarin was hij heel vasthoudend.” 

Volgens Crouwel was Swaan zeer geliefd bij de spelers. “Ze vertrouwden hem, konden veel bij hem kwijt en hij schond het vertrouwen nooit.” 

Op zondag 22 september, de dag voor zijn plotselinge overlijden aan een herseninfarct, had Swaan nog bij een wedstrijd van AFC op het veld de hoofdwond van een speler gehecht. 

Lex Swaan liet zijn vrouw Joke, zoon Abel en dochter Hannah achter en veel patiënten, collega’s en vrienden die hem missen. 

Delen