#NotATarget

Artsen zonder Grenzen start petitiecampagne

Ziekenhuizen en medisch personeel in conflictgebieden zijn steeds vaker opzettelijk doel van geweld. Artsen zonder Grenzen komt daarom met de petitie #NotATarget. Medisch noodhulpcoördinator Ronald Kremer: “Van patiënten en collega’s blijf je af!”

Tekst: Wout de Bruijne | Beeld: Marcel Bakker

 

Hoe komen vechtende partijen ertoe om ziekenhuizen als oorlogsdoelwit te kiezen? “Dat kan, of beter gezegd, wil ik niet begrijpen”, verzucht Ronald Kremer (55), van huis uit verpleegkundige en nu al enige jaren medisch noodhulpcoördinator bij Artsen zonder Grenzen (AzG). “Doen ze dat omdat er vijanden in het ziekenhuis liggen, gebruikt de vijand het hospitaal als schild, gaat het om grotere internationale aandacht voor het conflict?”, probeert hij toch nog wat beweegredenen te noemen.

Tijdens Arts en Auto LIVE op 25 november is Artsen zonder Grenzen aanwezig met een veldhospitaal, waar u heel even kunt beleven wat zorgprofessionals elders in de wereld soms meemaken. Ook kunt u hier de petitie #NotATarget tekenen.

Meer lezen over Arts en Auto live? Klik hier, of kijk op onze speciale facebookpagina.

Als coördinator stuurt Kremer het noodhulpteam aan, een speciale groep binnen AzG die snel ter plaatse moet zijn bij rampen. Hij is inmiddels acht keer in brandhaard Jemen geweest, vooral in het gebied rond de stad Taiz. “De medische voorzieningen zijn daar heel zwaar getroffen door het geweld”, weet hij. “De stad heeft meerdere openbare ziekenhuizen die niet meer of nog maar deels functioneren. De gebouwen zijn geraakt door kogels en granaten van strijdende partijen. Ambulances zijn beschoten en gestolen, ziekenhuismedewerkers zijn beschoten, bedreigd, vastgehouden en moesten onder dwang werken.”

Volgens Kremer geeft AzG aan alle in een conflict betrokken (strijdende) partijen altijd precies door waar de organisatie werkt en met hoeveel mensen. Dat was ook zo in oktober 2015, toen de Amerikaanse strijdkrachten een ziekenhuis in Kunduz, Afghanistan bombardeerden. Bij de aanval kwamen negentien mensen om het leven, onder wie twaalf stafleden van AzG. De hulporganisatie sprak van een oorlogsmisdaad, toenmalig president Obama van een ‘tragische vergissing’.

Vergissing of niet, strijdende partijen lijken het steeds minder nauw te nemen met de internationale afspraken en verplichting om medische hulpverleners te ontzien. De hulpverlening is steeds vaker – en naar het schijnt ook bewust – doelwit van geweld. “Je kunt toch moeilijk nog van een vergissing spreken wanneer, zoals vorig jaar in Jemen, viermaal in een jaar AzG-ziekenhuizen worden aangevallen door vliegtuigen”, zegt Kremer.

Strijdende partijen lijken het steeds minder nauw te nemen met de internationale afspraken en verplichting om medische hulpverleners te ontzien

De vliegtuigen waarover hij spreekt, worden door de internationale pers toegeschreven aan Saoedi-Arabië. Alleen al in Jemen en Syrië werden vorig jaar 34 ziekenhuizen van of gerund door AzG gebombardeerd. Daarbij vielen ruim 170 doden, onder wie patiënten, artsen en verpleegkundigen. Ook in Zuid-Sudan en de Centraal-Afrikaanse Republiek nam het geweld tegen medische voorzieningen toe en vielen slachtoffers.

Het ziekenhuis in Kunduz, Afghanistan na het bombardement door de Amerikaanse strijdkrachten, waarbij 19 doden vielen

Onder druk van onder meer AzG, nam de Veiligheidsraad vorig jaar een resolutie aan waarin werd onderstreept dat medische zorg beschermd moet worden. Maar tot op heden zijn daarvan geen positieve gevolgen te melden. Reden waarom AzG Nederland dit jaar met de petitiecampagne #NotATarget is gestart. “Medische zorg mag nooit doelwit zijn. Met de petitie willen we de Nederlandse regering dringend vragen zich hard te maken voor veilige medische hulp”, licht Kremer toe. “In 2018 zit Nederland voor een jaar in de Veiligheidsraad, dé gelegenheid om hierover krachtig een stem te laten horen. In december zullen we de petitie aanbieden aan de minister van Buitenlandse Zaken.”

‘Niets doen is geen optie. We moeten van ons laten horen en om aandacht blijven vragen’

Desgevraagd zegt Ronald Kremer niet de illusie te hebben dat alle vechtende partijen hun geweld tegen hulpverleners onmiddellijk staken. “Natuurlijk niet en je kunt het helaas ook niet afdwingen. Er is geen centrale autoriteit die je kunt aanspreken op het niet respecteren van het humanitair oorlogsrecht. Je kunt alleen maar hopen dat bevriende landen in een conflict elkaar gaan aanspreken op hun gedrag. Hoe dan ook; niets doen is geen optie. We moeten van ons laten horen en om aandacht blijven vragen.”

Consequenties voor bevolking

De coördinator van AzG weet dat er internationaal veel sympathie, begrip en steun is voor het geluid dat de hulporganisaties in deze kwestie laten horen. “Want als wij ons werk niet meer kunnen doen, zijn de consequenties voor de lokale bevolking groot. Niet alleen direct, maar ook op langere termijn.” In dat verband noemt hij de recente uitbraak van cholera in Jemen. “Op het terrein van een mobiele kliniek in tenten bij de stad Taiz kwam een bom terecht. Onder canvas is natuurlijk al helemáál geen plek te vinden om te schuilen. De bevolking meed de tenten daarom na dit incident. Het gevolg daarvan is dat een cholera-interventie, zoals we die normaal in tenten opzetten, in Taiz momenteel onmogelijk is. Ik kan het niet hard genoeg roepen: van patiënten en hulpverleners blijf je dus af!”

De AzG-petitie #NotATarget is te vinden via social media en op de website van AzG: artsenzondergrenzen.nl

 

 

 

 

 

 

Delen