Van het Sophia naar het WK Shorttrack

In 2023 deed topshorttrackster Yara van Kerkhof onderzoek in het Sophia Kinderziekenhuis, waar ze zelf op 7-jarige leeftijd een openhartoperatie onderging. Tussen 15 en 17 maart 2024 maakt ze 6 kilometer verderop haar opwachting tijdens het WK Shorttrack in Ahoy.

Als Yara van Kerkhof (33) eind 2022 haar laatste tentamens haalt, vindt de shorttrackster het tijd om door te pakken: onderzoek doen, afstudeerscriptie maken en haar studie bewegingswetenschappen afronden. “Ik ben al zo lang bezig met de master. Nu, een jaar na de Olympische Spelen, moest het gebeuren.” Maar in maart 2023 is er eerst nog een WK, in Zuid-Korea, van oudsher hét shorttrackland van de wereld. “Toen ik jong was, waren de Zuid-Koreaanse meiden niet te kloppen”, zegt Van Kerkhof. “Dat wij ze nu, nota bene in eigen land, versloegen, maakte deze titel wel extra bijzonder.”

Wereldkampioen op de 3000 meter aflossing, voor Van Kerkhof is het de tweede keer. De eerste keer was in 2021, maar vanwege corona deden toen niet alle landen mee. Dus ‘deze telt meer’.

Een maand na het WK stapt de topsporter voor haar onderzoeksstage het Sophia Kinderziekenhuis binnen. Het is bekend terrein, want op haar zevende heeft Van Kerkhof hier een openhart­operatie ondergaan. Dat ze nu op deze plek stageloopt, is dan ook geen toeval. “Ik ben dankbaar dat voor mij één operatie genoeg was en dat ik mijn dromen kan waarmaken. Maar ik weet ook: voor veel kinderen is dat niet het geval. Voor die kinderen wil ik graag iets betekenen. Daarom ben ik ook ambassadeur voor Stichting Hartekind, die mijn onderzoek in het Sophia mogelijk maakt.”

“Dit WK staat bijna gelijk aan een Olympische Spelen”

Het onder­zoek richt zich op kindvriende­lijkere methoden om de hartslag van jonge patiënten te monitoren. Standaard gaat dat met plakkers met elektroden; Van Kerkhof onderzoekt of een polsbandje en/of een shirt met daarin elektroden net zo accuraat zijn. Op het moment van spreken is haar analyse nog niet klaar, maar ze kan al wel zeggen ‘dat kinderen het sowieso als prettiger ervaren’ en dat ‘de resultaten tot nu toe veelbelovend zijn’.

Omgebouwd tuinhuisje

In de zomermaanden is ze drie dagen in de week in het ziekenhuis te vinden. Waar haar team tweemaal per dag traint, doet Van Kerkhof dat alleen in de ochtend. Niet in Thialf, maar in een tot gastenverblijf omgebouwd tuinhuisje in Kralingen, waar ze via via is terechtgekomen. In het begin vindt ze het wel ‘spannend’ want haar prestaties kunnen lijden onder minder trainingen. “Het eerste trainingskamp op ijs had ik het zwaar, maar daarna ging het prima en ik voelde me goed. Mijn leven heeft altijd in het teken van shorttrack gestaan. Het was fijn om af en toe een andere focus te hebben en in een andere omgeving te zijn.”

Een bekende omgeving dus, al is het ruim 25 jaar geleden dat zij er werd geopereerd. “Ik herkende niet alles, maar de gangen nog wel. Het is een speciaal gevoel om er rond te lopen.” Of die ingreep van toen invloed heeft gehad op haar loopbaan, vindt Van Kerkhof lastig te zeggen. Maar: “Ik heb er wel van geleerd dat je soms ergens doorheen moet, voordat het weer beter wordt.”

Daar klampt ze zich ook aan vast in de donkerste dagen van haar carrière die zich aandienen als ze in 2017 te horen krijgt dat de internationale schaatsbond ISU twee afwijkende bloedwaarden in haar biomedisch paspoort heeft gezien. Met een team van experts gaat ze op zoek naar de oorzaak, want doping, nee, daartoe zou ze zich nooit verlagen. Van Kerkhof blijkt een afwijking te hebben in de doorbloeding van haar longen – vermoedelijk als gevolg van haar hartwijking – die zich vooral manifesteert bij trainingen op hoogte en bij lange vluchten. De ISU vindt deze verklaring overtuigend en spreekt haar vrij, maar nadat ze tijdens de Spelen van 2018 twee medailles wint, gaat de mondiale dopingautoriteit WADA in beroep. “Toen brak een intens zware periode van stress en onzekerheid aan. Ik had het gevoel dat ze me mijn carrière wilden afnemen, terwijl ik er niets aan kon doen.” Uiteindelijk trekt WADA zich na een halfjaar terug en wordt Van Kerkhof definitief vrijgesproken.

Hoofddoel

Het zal een zwarte bladzijde blijven, maar ze heeft het achter zich gelaten. De focus ligt nu op het afronden van haar onderzoek en scriptie. Ondertussen bereidt ze zich voor op een trip naar Azië voor twee wereldbekerwedstrijden, in de weekenden van 8 en 15 december. In 2024 staan dan nog een EK, de laatste twee World Cups én een WK in Ahoy op de agenda. “Elk seizoen is het WK het hoofddoel, maar nu het in Rotterdam wordt gehouden en er veel familie en vrienden op de tribune zitten, staat het voor mij wel bijna gelijk aan een Olympische Spelen.”

Doelen stelt ze zichzelf niet. “Het wereldrecord dat we als team hebben op de 3000 meter relay staat op 4.02. Het lijkt me vet om ooit onder de 4 minuten te duiken, maar dat zal in Ahoy lastig worden. Ik hoop gewoon dat ik lekker rijd.” Hoe lang de bijna 34-jarige shorttrackster nog op topniveau blijft rijden, weet ze nog niet. “Zolang het goed gaat op het ijs, zie ik het wel. Al moet ik bekennen dat door mijn geweldige tijd in het Sophia een maatschappelijke carrière ook wel begint te trekken.”