Jean van Griensven (1963 – 2023)

Op 13 oktober 2023 overleed Jean van Griensven, volgens velen een inspirerend psychiater en leermeester, wiens invloed veel verder reikte dan alleen de psychiatrisch-inhoudelijke kant van het vak.

Jean van Griensven groeide op in een gezin met een zus. Zij overleed op 47-jarige leeftijd in 2007, zijn moeder korte tijd daarna. Zijn vader stierf in 2013 als gevolg van een brand; Jean werd in zijn leven en ook al vrij jong met persoonlijk verlies geconfronteerd.

Hij was begiftigd met een brede interesse voor onder meer biologie en farmacologie, maar ook voor geschiedenis. Uiteindelijk studeerde hij geneeskunde. In de Verenigde Staten deed hij een onderzoeksstage bij professor Kolff (de uitvinder van de kunstnier), die hem later inspireerde om in Leiden te promoveren bij professor Cohen. Na zijn promotie en zijn opleiding tot psychiater bij Spatie (het huidige GGNet) ging hij aan de slag in het St. Antonius Ziekenhuis in Utrecht. Daarnaast vond hij ook nog de tijd wetenschappelijke artikelen te publiceren, zoals over elektroconvulsietherapie (ECT), een van zijn favoriete klinische activiteiten.

“Met glinsteringen in zijn ogen vertelde hij me eens hoe hij bij voldoende tijd toestemming aan de anesthesist vroeg om zelf het infuus aan te leggen”, zegt zijn vriend en collega Jurjen Luykx. “Hij genoot van die technische vaardigheden. Maar het was vooral zijn aandacht voor de menselijke aspecten van het doktersvak die hem als psychiater karak­teriseerde. Zo betrokken bij patiënten heb ik zelden een collega gezien.”

‘Hij bleef altijd dicht bij zichzelf. Jean was een authentiek mens’

Van Griensven werd redactielid van het kennisplatform De Jonge Psychiater en schreef onder meer een verdiepend artikel over optogenetics: de relatie tussen neurologische processen en psychiatrische stoornissen.

“Wat vooral indruk maakte, waren zijn warmte en zijn oprechte, diepgaande belangstelling voor de ander”, zegt collega-psychiater Joeri Tijdink. “Jean had een geweldig goed inlevingsvermogen en daardoor een liefdevolle, confronterende manier van omgaan met de patiënt. En hij bleef altijd dicht bij zichzelf. Jean was een authentiek mens.” Die authenticiteit is ook iets dat zijn collega-psychiater Thomas Janssen noemt. “Jean had oprecht interesse in de ander”, zegt hij. “Zijn open gespreksvoering kon zowel confronterend als troostend zijn, maar was altijd respect­vol. Als beginnend arts was ik er met ontzag getuige van hoe hij lastige onderwerpen, zelfs bij zwijgen van de patiënt na een gedwongen opname op de gesloten afdeling, toch bespreekbaar wist te maken door het maken van contact van mens tot mens.”

Jurjen Luykx noemt Van Griensven een man met een diepgaande kennis en interesse. “Hij hield van theater en opera en wist bijvoorbeeld alles over de komodovaraan maar net zo goed alles over de geschiedenis van het Britse koningshuis.”

Van Griensven had afscheid nemen tot een kunst verheven. Zo trakteerde hij vertrekkende aios altijd op persoonlijke speeches en cadeaus. Luykx: “Daarom raakt het me diep dat ik van de dierbare vriend die hij na mijn stage werd geen afscheid heb kunnen nemen.”