Lekker luisteren

In de Engelstalige wereld en Scandinavië zijn ze al een aantal jaren een hit, maar ook Nederland begint er nu warm voor te lopen: audioboeken.

Volgens recent onderzoek van KvB Boekwerk en GfK luisterde in 2022 22 procent van de Nederlanders weleens naar een audioboek, meestal via een app op de smartphone. In 2016 was dat nog 9 procent. De reden van die stijgende populariteit? Het luisteren van een audioboek laat zich makkelijk combineren met andere activiteiten. Autorijden naar de vakantiebestemming, bijvoorbeeld. Bovendien blijken audioboeken voor veel mensen wat ‘laagdrempeliger’ te zijn dan papieren boeken of e-books.

Met name in de Angelsaksische wereld is het voorlezen van een boek vaak tot een ware kunst verheven. De stemacteurs zijn vaak van een zeer hoge kwaliteit en hebben dikwijls meerdere ‘stemmen’ in huis. Regelmatig hebben personages zelfs elk hun eigen stemacteur, waardoor het audioboek bijna het karakter van een hoorspel krijgt, wat de levendigheid zeer bevordert.
Journalist Hans Bouman, recensent Engelse en Amerikaanse literatuur voor de Volkskrant, maakte voor Arts en Auto een persoonlijke keuze van acht luisterboeken (zowel fictie als non-fictie, en zowel Nederlands- als Engelstalig) die uw zomer nóg mooier kunnen maken.

Breat Easton Ellis

Scherven (voorlezer: Roeland Fernhout) The Shards (voorlezer: Bret Easton Ellis)

In deze roman keert Bret Easton Ellis terug naar het Los Angeles van zijn jeugd, een onderwerp dat hij ook coverde in zijn succesrijke debuut Less Than Zero. Maar ditmaal voegt hij een element toe: dat van de thriller. Hoofdpersoon Bret en zijn vrienden bewegen zich, nogal verveeld, van feest naar seksdate naar film naar concert, ondertussen gretig cocktails drinkend en coke snuivend, en in het geval van Bret ook routineus valium en andere kalmerende middelen slikkend. Dat laatste is niet zonder reden: hij is ervan overtuigd dat er een seriemoordenaar actief is, die steeds dichterbij komt. Gaandeweg het boek wordt de spanning steeds wurgender.

Jennifer Egan

Het snoephuis (voorlezer: Alex van Bergen)/The Candy House (voorlezers: George Newbern, Timothy Andrés Pabon, Michael Boatman, Rebecca Lowman, Chris Henry Coffey, Danny Campbell)

Een vervolg op het daverende Een bezoek van de knokploeg (A Visit from the Goon Squad), maar onafhankelijk daarvan te lezen/beluisteren. Veel personages keren terug en in het Amerikaanse audioboek krijgt iedereen zijn eigen voorlezer. Via een wervelende reeks gebeurtenissen maakt Egan de lezer bewust van de gevaren van de moderne technologie. Hij maakt gretig gebruik van vormtechnische experimenten waar het schrijfplezier van af spat. Er is zelfs een hoofdstuk over spioneren dat geheel bestaat uit tweets, iets dat (eerlijk is eerlijk) in het papieren boek beter tot zijn recht komt dan in de audioversie.

Hanya Yanagihara

Naar het paradijs (voorlezer: Maarten Heijmans)

In deze roman, gesitueerd in 1893, 1993 en 2039, beschrijft de Amerikaanse Yanagihara (bekend geworden met Een klein leven / A Little Life) een alternatieve werkelijkheid, waarin we niettemin veel van onze eigen wereld herkennen. Als kind van een oncoloog was ze van jongs af aan zeer geïnteresseerd in medische zaken. In deze roman spelen pandemieën een belangrijke rol, vooral in het laatste, langste deel. Als gevolg van ziekten en klimaatverandering is Amerika in dat deel een totalitaire samenleving geworden.

Naar het paradijs is overigens niet geïnspireerd op de coronapandemie: Yanagihara gebruikt de crisis die in het boek ontstaat om vragen te stellen over hoe de mens zich tegen dreigingen van buitenaf probeert te beschermen en welke burgerrechten men eventueel bereid is op te geven. Niet vrolijk, wel indrukwekkend.

John Irving

The Last Chairlift (voorlezers: Cassandra Campbell, Nancy Wu, Chris Henry Coffey, Graham Halstead, Pete Simonelli en Jacques Roy)

In zijn dikste boek ooit schept John Irving een wereld waarin – zoals in veel van zijn boeken – seksualiteit een hoofdrol speelt. Hij neemt het met name op voor de LHBTI+-gemeenschap, waarvan de diverse vertegenwoordigers met veel warmte worden beschreven (Irving heeft zelf een transdochter). Ook geesten spelen een rol van betekenis. Ze zorgen voor een mooie, bevredigende afronding van
een verhaal dat eerst en vooral over liefde gaat.

Damon Galgut

De belofte (voorlezer: Dafne Holtland)

Dit elegant geschreven en toegankelijke boek vertelt het verhaal van de Afrikaner familie Swart, die een landgoed bezit in de omgeving van Pretoria. Het speelt zich af tussen 1986 en 2018 en beslaat vier episoden, elk zo’n tien jaar van elkaar gescheiden. Zo slaagt Galgut erin een beeld te schetsen van het veranderende Zuid-Afrika: van de laatste fase van de apartheid via de hoop van het Mandela-tijdperk tot de teleurstelling van de regeringsperiodes van Mbeke en Zuma. Telkens terugkerend element is de belofte die moeder Rachel op haar sterfbed heeft gedaan: hun trouwe zwarte hulp Salomé zal het krottige huisje waarin ze woont in bezit krijgen. Maar twee van Rachels drie kinderen negeren die wens.

Hernan Diaz

Trust (voorlezers: Edoardo Ballerini, Orlagh Cassidy, Jonathan Davis en Mozhan Marno)

In Trust wordt hetzelfde verhaal – over winstbejag, bedrog en de fictie die wij geld noemen – verteld vanuit vier verschillende perspectieven. Ingewikkeld? Nee, juist hartstikke spannend, want elke nieuw perspectief brengt nieuwe feiten aan het licht en laat ons anders tegen de gebeurtenissen aankijken. Dankzij de vier verschillende voorlezers heeft elk perspectief letterlijk en figuurlijk zijn eigen stem.

Ali Smith

Spring, Summer, Autumn, Winter (voorlezers: Melody Grove, Juliette Burton)

In dit nauw op de tijdgeest geschreven vierluik (de boeken zijn onafhankelijk van elkaar te lezen/beluisteren) komen onder meer de Brexit, Boris Johnson, de crisis van de National Health Service, de brand in de Londense Grenfell Tower, corona en de lockdown langs. Serieuze onderwerpen die Smith te lijf gaat in een heel luchtige, humoristische en met knipogen en verwijzingen gelardeerde stijl

Douglas Stuart

Young Mungo (voorlezer: Chris Reilly)

Zijn zowel hartverwarmende als hartverscheurende debuut Shuggie Bain werd bekroond met de Booker Prize. Met opvolger Young Mungo maakt Douglas Stuart zijn kersverse reputatie geheel waar. Opnieuw voert hij ons mee naar het rauwe arbeidersmilieu in het Glasgow van de vorige eeuw. Hoofdpersoon Mungo is gay en dus een buitenbeentje. Als zijn alcoholistische moeder Mungo met twee volwassen mannen meestuurt op een vistocht, om hem ‘mannelijker’ te maken, lopen de zaken gierend uit de hand. Het fraaie Schotse accent van voorlezer Chris Reilly voegt een extra dimensie toe aan dit luisterboek.