Schmitz versus Snijders: HR

Pfffff Heleen,

Meer dan eens bezorgt de afdeling human resource mij in het gunstigste geval een rilling over de rug, maar vaker jeuk aan mijn neus. Ik probeer een vraag aan de HR-afdeling daarom zoveel mogelijk te vermijden, want ik krijg altijd meer vragen terug dan ik heb gesteld en krijg eigenlijk nooit antwoord.

Ook nu zit ik als opleider weer in een tenenkrommende discussie: moeten de reiskosten van een aios voor een verplichte cursus die elders wordt gevolgd nu als een dienstreis of gewoon als woon-werkverkeer worden aangemerkt?

Zonde van mijn tijd en dat ook nog eens voor gedoe achter de komma, terwijl deze kosten niet eens uit eigen portemonnee worden betaald, maar uit de diepe zakken van het landelijk opleidingsfonds worden vergoed. 

‘Ik krijg altijd meer vragen terug dan dat ik heb gesteld’

Als ik mijn frustratie wegzucht – en daarvoor heb je de tijd in een column – begrijp ik ook wel dat dit niet aan de HR-medewerker ligt, maar dat het gedoe vooral wordt veroorzaakt door het alsmaar sneller groeiende woud aan regeltjes, waardoor je wel meer vragen móet stellen en vaak geen antwoord kán geven. 

Bovendien zie ik ook dat HR-afdelingen servicegericht wíllen zijn, maar dat zij worden bedolven onder ‘eisende vragen’ van met name jonge collega’s. En dus hebben zij de ondankbare taak paal en perk te stellen aan de nieuwe me, myself and I-generatie. Dat zal voor HR op zijn minst een uitdaging zijn, maar waarschijnlijk ook leiden tot frustratie die niet zo makkelijk weg te zuchten is.

Jeetje Roderick,

Ik voel me wat ongemakkelijk bij het publiekelijk bekritiseren van HR-afdelingen; die vriendelijke mensen hebben heus goede bedoelingen. Maar, zoals men zegt, de weg naar de hel is geplaveid met goede bedoelingen. Wat je beschrijft is uiterst frustrerend en vormt onderdeel van een groter probleem.

Human resource: de naam suggereert de mens als hulpbron, een middel om productie te realiseren. Een passief object zonder wilskracht of gevoel, dat je kunt beheersen en vervangen als het niet functioneert zoals verwacht.

Gelukkig is dit mensbeeld in de loop der jaren radicaal veranderd, maar organisaties zoals ziekenhuizen lijken nog altijd vast te zitten in dit verouderde systeem. Een systeem gecreëerd door jouw generatie die ons nu vertelt dat wij te individualistisch zijn.

‘Een afdeling die zich de human being-afdeling noemt’

In dit systeem zijn processen gebaseerd op wantrouwen, met een overheersend web aan regels, procedures en controles. Initiatieven van de werkvloer worden weggewuifd en verdwijnen in de (vaak genegeerde) ideeënbox; er is weinig ruimte voor persoonlijke aandacht en ontwikkeling, waardoor kwaliteiten onbenut blijven en talent wordt verspild. En dan vragen we ons af waar die personeelstekorten vandaan komen. Een deprimerende opsomming.

Maar de schuld moet natuurlijk niet bij de mensen van de HR-afdeling worden gelegd. De optimist ziet voor hen een uitgelezen kans om zichzelf opnieuw uit te vinden. Stel je eens voor: een afdeling die de medewerkers echt centraal stelt, hun talenten en ambities erkent en ondersteunt. Die bijdraagt aan een werkomgeving waarin iedereen kan floreren en waarin de menselijke maat weer centraal staat. Een afdeling die zich de human being-afdeling noemt. Ja, dan zijn we al een heel eind.