Martijn & Marijn over het magazine
In de online rubriek ‘Martijn & Marijn’ bespreken hoofdredacteur Martijn Reinink en uitgever Marijn Houwert de nieuwste Arts en Auto.
Martijn: Het is traditie in ons september-nummer: veel aandacht voor kunst en cultuur. Wat is jou het meest bijgebleven, nadat je deze editie gelezen hebt?
Marijn: De enorme drive van zorgcollega’s die zijn geïnterviewd. Die spat er bijvoorbeeld vanaf bij Vincent Jong Tjien Fa. Volgens mij een heel betrokken huisarts, maar ook écht een kunstenaar. De wil die hij heeft om te máken, om een weg te vinden om ondanks zijn beperkingen te kunnen blijven maken, vind ik inspirerend. Dat geldt ook voor het pleidooi van Tineke Abma om kunst een vaste plek in de zorg te geven. Waarbij ze zich niet laat tegenhouden door ‘welke politieke werkelijkheid dan ook’. Met zo’n uitspraak heb je mij direct voor je gewonnen.
Martijn: Deze week is zij officieel begonnen als bijzonder hoogleraar Kunst en Zorg. Wat vind je ervan dat er een leerstoel is gecreëerd om kunst meer in de zorg te integreren?
Marijn: Dit lijkt mij zeker een leerstoel met meerwaarde. Kunst kan veel betekenen voor patiënten, en trouwens ook voor zorgprofessionals. Een tijdje terug had ik een patiënt van 90-plus. Toen hij na een revisieoperatie weer op de been was, ging hij achter de grote piano zitten die in de hal van het UMC Utrecht staat, samen met zijn dochter. Met vier handen speelden ze Boogiewoogie, echt wáánzinnig. Dat trok veel bekijks, allemaal mensen met blije gezichten, en de man zelf knapte helemaal op. Hij werd vijftien jaar jonger achter die piano.
Martijn: En de traumachirurg pinkte een traantje weg?
Marijn: Nee, ik stond met een grote grijns te genieten. Op zo’n moment is iemand geen patiënt meer, maar mens. Dat is wat kunst kan doen. Kunst maakt, zoals Tineke Abma dat mooi zegt, de zorg menselijker.
Martijn: Bij de term ‘menselijke zorg’ denk ik: is dat geen pleonasme? Want zorg zou toch per definitie menselijk moeten zijn? Maar als je het verhaal van schrijver Mohammed Benzakour in de rubriek de Spiegel leest over zijn moeder, blijkt wel dat er nog een wereld te winnen is.
Marijn: We zeggen met z’n allen: ‘De patiënt moet centraal staan.’ Maar alles wat je in deze Spiegel leest, laat het tegenovergestelde zien. Al haal ik er toch ook iets optimistisch uit. En dat is dat Mohammed tijd maakt en zijn best doet om te zorgen voor zijn moeder. Dat is iets waar we als samenleving meer naartoe moeten, of naartoe terug moeten: zorgen voor elkaar, dingen proberen weg te houden van de zorg.
Martijn: Eerder publiceerden we een artikel over cultuursensitieve zorg, of eigenlijk: het gebrek daaraan. Daar moest ik aan denken toen ik deze Spiegel las. Cultureel antropoloog Cor Hoffer en kinderarts Charlie Obihara benadrukken in dat artikel hoe belangrijk het is dat zorgprofessionals en -studenten cultuursensitieve vaardigheden ontwikkelen én dat het personeelsbestand een afspiegeling vormt van de patiëntenpopulatie die een praktijk of zorginstelling bedient.
Marijn: 100 procent eens. Nu is het zo dat de meeste beroepsgroepen in de zorg, met de dokters voorop, geen afspiegeling zijn van de diverse samenleving die we in Nederland hebben. En daar moeten we wél naartoe. Dat heeft niets te maken met woke of een linkse hobby, dat is gewoon nodig voor betere zorg en uiteindelijk minder zorgkosten.
Martijn: Van het huidige kabinet hoef je niet te verwachten dat het daarop gaat inzetten.
Marijn: Dan haal ik graag de woorden van Tineke Abma nog een keer aan: laten we ons van de politieke werkelijkheid niet zoveel aantrekken. Ik geloof dat adviezen en inzichten die van de werkvloer komen, op de juiste manier verwoord, kunnen leiden tot de veranderingen die we nodig hebben in de zorg.
Martijn: Als het gaat om dat verwoorden, kunnen zorgprofessionals en zorgstudenten een beroep op ons doen, hè? Vanaf nu kunnen zij zich aanmelden voor de eerste Arts en Auto Schrijfpoli op dinsdagavond 12 november, door een mail met een eigen blog/column te sturen naar schrijfpoli@artsenauto.nl.
Marijn: Prachtige kans! Je zou wel gek zijn om die te laten lopen. Ik kijk in elk geval erg uit naar deze avond en naar alle bijdragen. Wie weet ontdekken we de nieuwe Mohammed Benzakour wel.
Journalist Martijn Reinink is sinds 1 januari 2024 hoofdredacteur van Arts en Auto. Traumachirurg en opleider Marijn Houwert is vanaf 25 juni 2024 een van de twee voorzitters van Vereniging VvAA en uitgever van Arts en Auto.
